جعفر پناهی: بعد از اسکار به ایران برمیگردم

جعفر پناهی، کارگردان و فیلمنامهنویس برجسته ایرانی، در ۱۱ تیر ۱۳۴۰ در شهر میانه، استان آذربایجان شرقی، به دنیا آمد. او از جمله مهمترین چهرههای سینمای ایران است که آثارش در جشنوارههای بینالمللی معتبر جوایز متعددی را به دست آورده است.
پناهی با ساخت فیلم «بادکنک سفید» در سال ۱۹۹۵، موفق به دریافت دوربین طلایی جشنواره فیلم کن شد. در سال ۲۰۰۰، فیلم «دایره» جایزه شیر طلایی جشنواره فیلم ونیز را برای او به ارمغان آورد. در سال ۲۰۰۶، «آفساید» برنده خرس نقرهای جشنواره فیلم برلین شد. در سال ۲۰۱۵، فیلم «تاکسی» برنده خرس طلایی جشنواره فیلم برلین شد. در سال ۲۰۱۸، فیلم «سه رخ» جایزه بهترین فیلمنامه جشنواره فیلم کن را بهطور مشترک با نادر ساعیور دریافت کرد. آخرین ساخته او، «خرس نیست»، در جشنواره فیلم ونیز ۲۰۲۲ جایزه ویژه هیئت داوران را کسب کرد. در جشنواره فیلم میامی ۲۰۲۲، پناهی برنده جایزه جواهر گرانبهای این جشنواره شد.
جعفر پناهی که این روزها مشغول فعالیتهای تبلیغاتی مرتبط با حضور فیلمش در اسکار است اعلام کرد که بعد از پایان برگزاری اسکار به ایران برمیگردد و نمیخواهد در هیچ کجای دیگر به عنوان پناهنده زندگی کند.
کارگردان فیلم «یک تصادف ساده» و برنده نخل طلای جشنواره کن که فیلمش به نمایندگی از کشور فرانسه برای رقابت در جایزه اسکار انتخاب شده است، در حاشیه جشنواره فیلم مراکش صحبتهایی را درباره محکومیتش به حبس و ممنوع الخروجی که اخیراً توسط وکیلش اعلام شد مطرح کرده است.
طبق گزارش نشریه ورایتی، جعفر پناهی گفت: من فقط یک پاسپورت دارم که آن هم پاسپورت کشورم است و میخواهم آن را حفظ کنم. اگرچه موقعیتی در سختترین سالها به دست آوردم اما هرگز به ترک کشورم و پناهنده شدن در جای دیگر فکر نکردم.
او افزود: کشور هر کسی بهترین مکان برای زندگی است و اهمیتی ندارد که چه مشکلات و سختیهایی وجود داشته باشد. کشور من جایی است که میتوانم در آن نفس بکشم، جایی که میتوانم بهانهای برای زیستن و قدرتی برای خلق کردن داشته باشم. مشکلاتی که این روزها ایران با آن مواجه است موقتی است مثل مشکلاتی که هر کشور دیگری ممکن است داشته باشد.
پناهی همچنین گفته است: من از سه ماه پیش تاکنون شبانه روز مشغول کار برای کمپین تبلیغاتی اسکار فیلم «یک تصادف ساده» هستم و این محکومیت در میانه این مسیر اتفاق افتاده، اما به محض اینکه این کمپین را تمام کنم به ایران برمیگردم.
براساس این گزارش، پناهی همچنین در مستر کلاسی که برای دانشجویان سینمایی در جشنواره مراکش برگزار شد، صحبتهایی را درباره شیوه فیلمسازی مطرح بیان کرده بود؛ «به نظرم دو گروه فیلمساز وجود دارد؛ یکی آنهایی که صرفاً دنبال مخاطب هستند و نسبت به علاقه، سلیقه و انتظار تماشاگر حساسیت دارند تا به هر نحوی مخاطب را جذب فیلم خود کنند. این گروه ۹۵ درصد فیلمسازان دنیا را تشکیل میدهند. پنج درصد دیگر باقی میمانند که معتقدند، سلیقه مخاطب برایشان اهمیتی ندارد. آنها میگویند، من فیلم خودم را میسازم تا آنچه را که میخواهم بگویم، مخاطب هم خودش فیلم را پیدا میکند. حال شما میتوانید در یکی از این دو گروه کار کنید (چون به هر حال زندگی را هم باید به نحوی سپری کرد) اما تلاش کنید در هر گروهی که هستید بهترین خودتان باشید.
اگر تصمیم گرفتید در آن گروه پنج درصدی باشید و فقط به این فکر میکنید که چه چیزی درست است، آن وقت نباید عضو هیچ گروه قدرتی باشید. در آن صورت باید بهای آن را هم بپردازید. این بها اگر در یک کشور غربی باشید ممکن است اقتصادی و مالی باشد اما در کشوری مثل کشور من ممکن است سیاسی باشد. من خودم نسبت به این موضوع آگاهم و و انتخاب خود را کردهام. میدانم فیلمهای من دولت را خوشحال نمیکند اما این دلیل نمیشود که به کشورم برنگردم، بنابراین حتماً باز خواهم گشت.»


