توصیه‌های یک کارشناس برای انجام معامله‌ای مطمئن در خرید و فروش خودرو
خرید و فروش خودرو از جمله معاملات مهم و رایجی است که افراد در طول زندگی خود با آن سر و کار دارند. با توجه به ارزش بالای خودرو و پیچیدگی‌های قانونی و فنی این فرایند، ناآگاهی یا بی‌دقتی می‌تواند خسارات مالی و حتی حقوقی جدی به‌دنبال داشته باشد. بنابراین آشنایی با نکات کلیدی در این زمینه برای هر خریدار و فروشنده‌ای ضروری است. در ادامه، به بیان دیدگاه یک کارشناس خودرو درباره مهم‌ترین نکاتی که باید در هنگام معامله خودرو رعایت کنید، خواهیم پرداخت.
کارشناس خرید و فروش خودرو درمورد رایج‌ترین روش‌های پرداخت پول در معاملات خودرو در ایران گفت: در معاملات خودرو، شیوه‌های مختلفی برای پرداخت وجه مرسوم است. برخی افراد به صورت نقدی معامله را تمام می‌کنند، عده‌ای بخشی از مبلغ را نقدی و مابقی را از طریق کارت به کارت یا واریز به حساب بانکی منتقل می‌کنند. روش دیگر، استفاده از چک است که شامل چک عادی و چک رمزدار بانکی می‌شود. البته باید تأکید کنم که چک عادی ریسک بالاتر و خطرات بیشتری دارد. چون ممکن است با مشکل عدم پرداخت مواجه شده و به چالش کشیده شود و مطمئن‌ترین روش در صورتی که چکی باشد چک رمزدار بانکی است که از پشتوانه بانکی برخوردار است و امن‌ترین گزینه محسوب می‌شود.
رحیمی ادامه داد: گاهی نیز مشاهده می‌کنیم که بخشی از پول به عنوان بیعانه پرداخت می‌شود تا خودرویی رزرو شود و مابقی مبلغ همزمان با تنظیم قولنامه، تعویض پلاک یا سند خودرو پرداخت شود. اما نکته کلیدی این است که اصل مبلغ معامله باید همزمان با انتقال سند یا تعویض پلاک پرداخت شود.
کارشناس خرید وفروش خودرو گفت: بانک‌ها رویه‌ای بر مبنای قانون مبارزه با پولشویی دارند که باید مستندی برای جا به جایی وجه تا سقف بالای ۲۰۰ میلیون تومان باشد و معمولاً یک برای گرفتن چک رمزدار و یا وجه مورد معامله مبایعه‌نامه‌ای تنظیم می‌کنند تا زمان تعویض پلاک و تنظیم سند که به نام طرف مقابل می‌شود و بانک وجه را به آنها پرداخت کند.
رحیمی گفت: از منظر خریدار، اولین و بزرگترین اشتباه، عدم کارشناسی دقیق خودرو پیش از پرداخت وجه است. خریدار باید وضعیت فنی (موتور، گیربکس و…)، بدنه، وضعیت خلافی، معاینه فنی، و همچنین مسائل مالیاتی و عوارض شهرداری را کاملاً بررسی کند. تا زمانی که این موارد روشن نشده، نباید کل مبلغ را پرداخت کرد. پرداخت کامل وجه پیش از تعویض پلاک، معمولاً خریدار را در موقعیت ضعف برای پیگیری مطالبات احتمالی قرار می‌دهد. توصیه اکید من این است که خریدار در مبایعه‌نامه، مشخصات کامل خودرو شامل کد VIN، شماره موتور و شاسی را قید کرده و از وضعیت بدنه و فنی آن اطمینان حاصل کند و سپس، وجه پرداخت شود و در صورت معیوب بودن مورد معامله وجه التزامی قرار داده شود تا اگر معامله ایرادی داشت وجه التزام وجود داشته باشد.
وی افزود: از سوی دیگر، فروشنده نیز نباید تا پیش از دریافت کامل مبلغ، اقدام به امضای وکالت‌نامه فروش یا تعویض پلاک کند. هرچند ممکن است فروشنده شخصاً در مراکز تعویض پلاک حضور یابد و سند را منتقل کند، اما سپردن وکالت تام تعویض پلاک به خریدار بدون دریافت کامل وجه، ریسک بالایی دارد. در هر دو حالت، اگر فروشنده پیش از دریافت پول، رضایت به انتقال مالکیت بدهد، هرچند حق پیگیری قضایی وجود دارد، اما فرآیند وصول مطالبات پیچیده‌تر و زمان‌بر خواهد بود.
رحیمی افزود: اگر خودرو دارای عیبی باشد که در زمان معامله مخفی مانده و خریدار از آن بی‌اطلاع باشد، می‌تواند به استناد این خیار، معامله را فسخ کند. البته لازم به ذکر است که اعمال این خیارات، به ویژه خیار عیب، ماهیت فوری دارند.
نکات مهم در خرید خودرو:
بررسی مدارک خودرو
سند مالکیت
کارت ماشین
بیمه‌نامه شخص ثالث
برگ سبز
برگه معاینه فنی (برای خودروهای بالای ۴ سال)
استعلام وضعیت خودرو
استعلام خلافی از پلیس +10
بررسی نداشتن بدهی جریمه
استعلام سرقتی نبودن خودرو از سامانه ناجا یا دفاتر پلیس +10
بررسی فنی خودرو
مراجعه به کارشناس فنی مطمئن
بررسی سلامت موتور، گیربکس، رنگ و بدنه
تست رانندگی برای بررسی عملکرد
تنظیم قولنامه یا مبایعه‌نامه
درج دقیق مشخصات خودرو، خریدار و فروشنده
ذکر شرایط پرداخت و زمان تحویل
امضای دو طرف با حضور شاهد
انجام مراحل نقل و انتقال رسمی
مراجعه به مراکز تعویض پلاک
انتقال سند در دفترخانه
تسویه کامل پیش از تنظیم سند نهایی
نکات مهم در فروش خودرو:
آماده‌سازی خودرو قبل از فروش
نظافت کامل
رفع ایرادات ظاهری جزئی
تهیه برگه کارشناسی برای جلب اعتماد خریدار
اطمینان از دریافت کامل وجه
در صورت پرداخت نقدی، در حضور در بانک
در صورت پرداخت چکی، دریافت چک معتبر و استعلام آن
دریافت کپی مدارک خریدار
کارت ملی، شناسنامه، آدرس دقیق
مفید در صورت بروز مشکلات بعدی
مشخص‌کردن تعهدات طرفین در قرارداد
زمان دقیق تحویل خودرو
هزینه‌های انتقال سند
شرط فسخ در صورت نقض تعهدات
لغو بیمه شخص ثالث در صورت انتقال مالکیت
یا انتقال آن به نام خریدار
